Kamprechter Tom van er Lelij houdt ons in woord en beeld op de hoogte van achter de schermen van de Olympische Spelen. Hij is een van de 20 kamprechters.
Dag ‘nul’
Vandaag dag 0 volgens de technische officials guide van het roeien. Dan tellen ze natuurlijk vanaf de opening. Maar vandaag gaan de kaarten bij een aantal roei events voor het eerst een beetje geschud worden. Het roeien begint om 8.30 uur, de jurymeeting begint om 7 uur. Dat betekent de bus van 6.05, dus ik schuif om 5.30 uur aan het ontbijt. Iedere kamprechter denkt dan wel eens: wat is dit voor hobby, maar vandaag is dat niet de gedachte die mij te binnen schiet: you’re on the Olympics, man!
Weggemoffeld?
Op weg naar de roeibaan valt op dat de Spelen niet goed liggen in Japan. Vaak zie je dat steden flink worden aangekleed met vlaggen en banieren, maar in Tokyo is dat niet het geval. Het lijkt wel alsof de Spelen een beetje onzichtbaar worden gemaakt, weggemoffeld. Het is erg jammer dat de Japanners er zo eigenlijk onvoldoende van kunnen genieten. Zeker nu bekend is dat er geen toeschouwers zullen zijn, terwijl daar tot voor kort nog wel van uit werd gegaan. De enorme tribunes zullen dus leeg blijven. Bij zo’n prachtig toernooi is dat triest om te zien. Het is allemaal heel dubbel.
Dagelijkse check
Bij aankomst ondergaan we de daily check: na een temperatuurcheck wordt elektronisch gecontroleerd of jij wel de persoon bent die bij de accreditatiekaart hoort. Daarna wordt je tas gescand op verboden zaken. De Japanners zijn heel voorkomend maar voeren alles nauwgezet uit. We hebben de indruk dat de roeiers dit alles bespaard blijft omdat ze van de ene bubbel (Olympisch dorp) naar de andere worden gebracht (de roeibaan).
Er wordt in de jurymeeting gemeld dat de mogelijkheid wordt onderzocht of schuiven naar voren in het programma gewenst is in verband met het weer op maandag. Begrijpelijk als je naar het weerbericht kijkt. Zo blijft ook de reservedag voor calamiteiten volgende week zaterdag beschikbaar. Je weet maar nooit wat er nog roet in het eten van onze buitensport gooit. De beslissing is inmiddels genomen, en het bijgewerkte programma vind je hier (https://worldrowing.com/event/2020-olympic-games-regatta) onder schedule.
Aan de slag
Ik mag met mijn Deense collega Flemming naar de start. Het motto van de Spelen van Tokyo staat ook op de startpontons: naarmate je langer rondloopt gaan je steeds meer details opvallen. Op de start prepareren we ons voor wat gaat komen. Terwijl ik binnen sta wordt mijn naam geroepen: Tom, Tom! Ik kijk rond, maar zie niets. Buiten hoor ik het luider, achter ons op de brug staat fotograaf Merijn Soeters. Ik steek mijn duim omhoog en wijs wat in het rond, maar veel tijd is er ook niet want we moeten aan het werk. Merijn zal vast een plaatje hebben geschoten. Wij prepareren alles. Zo krijgen we de banen door die we gaan gebruiken als er minder dan 6 ploegen in de heat roeien en nemen nog even de lastige afkortingen door op de startlijst zoals VAN, LBA, KSA, BER, NCA, CIV, NGR, IRI, ROC en TTO(*). Voor de zekerheid schrijven we ze eronder. Je weet maar nooit in het heetst van de strijd! Precies 10 minuten doen we de eerste call voor de eerste heat van de mannen skiff. Het is prettig want de skiffeurs willen graag en komen vroeg hun baan in waar sommigen nog een baantje varen. De eerste start is met 1 seconde te vroeg precies op tijd! Dat is een lekker begin.
Kinkje in de kabel
In de derde voorwedstrijd komt er een kinkje in de kabel: de skiffeur van Libië komt maar niet en blijkt 14 minuten voor starttijd te zijn vertrokken. Zo’n drie-en-een-halve minuut voor tijd krijgen we hem in het vizier in de laatste 500 meter van de oproeibaan. Ik roep hem op met de geluidsinstallatie in de oproeibaan en geef aan dat hij nog 3 minuten heeft. Overleg met de jurypresident: wachten kan niet want bij de televisie gaat alles op tijd. De skiffeur roeit stevig door en strijkt een veelste lang stuk naar zijn eigen baan. Ongeveer anderhalve minuut voor de starttijd is hij in zijn baan, maar dan moet hij nog naar zijn ponton strijken. Terwijl hij dat doet geeft ik hem alvast zijn waarschuwing, dat bespaart tijd. De Japanse NTO geeft dat netjes door zodat de mensen op de vlotten de gele waarschuwingsbal kunnen ‘hijsen’. Alle volgende stappen worden zo rustig maar ook zo snel mogelijk afgewikkeld. Uiteindelijk starten we met een vertraging van 50 seconden en de start erna zitten we weer precies op schema.
Tijdens de dames skiffs lopen we een vertraging op van 1 minuut en 45 seconden doordat in een voorliggende race te langzaam wordt geroeid. We kunnen dan niet starten, want anders is er geen tv-coverage. We kondigen de vertraging aan bij de roeiers en in de twee volgende heats lopen we in stappen de achterstand weer in.
Van een ander probleem hebben we weinig last. De Sea Forest Waterway ligt onder de aanvliegroute van een van de twee vliegvelden van Tokyo. Net als op de Bosbaan kunnen de roeiers de starter slecht horen als er een flinke jet overvliegt. Dat kan voor wat vertraging zorgen, maar ik had er vandaag weinig last van. Covid zorgt voor minder vliegverkeer, zelfs als je de Olympische Spelen in je stad hebt.
Mijn klus op de start zit er na zo’n twee uur op. Ik stap op een kamprechtersboot om statisch te gaan kamprechteren. Dat betekent dat we vanaf de zijkant naar het midden van de baan varen en over zo’n 500 meter de wedstrijd visueel volgen. Verdeeld over de baan ligger er zo 6 kamprechtersboten die de hele race kunnen overzien. In de finale kamprechteren we dynamisch wat betekent dat één boot de hele wedstrijd van start tot finish volgt. Ik houd de wedstrijd natuurlijk strak in de gaten, maar zie wel dat de Nederlandse M4x en de M2x al een gaatje hebben geslagen. Ik ben benieuwd naar de Nederlandse resultaten.
Als ik ’s middags via whatsapp videobel met mijn vrouw Jacomine hoor ik dat alleen skiffeur Finn Florijn moet herkansen(**). Verder zijn alle Nederlanders door, de M2x zelfs in de snelste Olympische tijd ooit. Dat belooft wat! Dochter Lisanne sluit ook even aan. Zij logeert met wat vriendinnen uit haar roeiploeg bij ons in Rijen. Ik herken Wia en zwaai, zij zwaait terug. Gezellig om contact te hebben met het thuisfront.
Ook andere juryleden worden net als ik in het thuisland door media gevolgd. Voor de liefhebbers: Bill Donegan (CAN) en Ruzica Karajovoc-Ibrococ (SRB).
(*) VAN = Vanuatu, LBA = Lybia, KSA = Saudi Arabia, BER = Bermuda, NCA = Nigaragua, CIV = Ivory Coast, NGR = Nigeria, IRI = Iran, ROC = Russian Olympic Committee, TTO = Trinidad and Tobago
(**) Inmiddels werd bekend dat Florijn helaas in quarantaine moet wegens een positieve coronatest. [red.]
Het dagboek van de eerste drie dagen lees je hier.
Documentaire Gaan voor Goud
De afgelopen twee jaar volgden Yolanda van der Linden en cameraman Merijn Soeters zeven vrouwen van de KNRB op hun weg naar de Spelen. Zeven prachtige, krachtige vrouwen die gaan voor goud. Over hen maakten zij, met een beetje hulp van Geby Kuijpers deze documentaire.