De beste stuurlui…

Door Kees Verweel | 14 november 2020

Kees Verweel (1963), actief sloeproeier sinds 1980. Woont met Silke aan de Oosterschelde in Kattendijke (Zeeland). Drie volwassen kinderen. Initiator en beheerder van www.sloeproeien.nl. Bij diverse verenigingen geroeid, eind 2019 medeoprichter van de nieuwe club Sloeproeien Zeeland waar we in de 6-riemer Seelandia roeien. Lees alle bijdragen van Kees Verweel hier.


Foto Federatie Sloeproeien Nederland

Je vraagt je wellicht af waarom de roeiers op de foto zo ongelijk roeien? De foto is een shot uit een veiligheidsvideo gemaakt door de FSN eind 2017. De aanleiding voor het maken van deze video was een hartstilstand in een sloep eerder dat jaar. In 2018 volgden in heel het land aansluitend cursussen ‘reanimatie aan boord van een sloep’.

Onlangs werden we opgeschrikt door een ernstig en noodlottig ongeval met een sloep waarbij helaas een van de roeiers om het leven kwam. Geschokt las ik in de reacties op de social media – diverse lompe opmerkingen van de bekende beste stuurlui; ‘wat doet zo’n roeibootje daar nu in het donker?’, ‘als je ’s avonds gaat roeien dan vraag je om problemen!’ en meer van dit soort ongefundeerde commentaren door mensen die duidelijk zelf niet (sloep)roeien.

Ik zit inmiddels 40 jaar in het sloeproeiwereldje, en ken gelukkig slechts één ander fataal ongeval, wat overigens niemand had kunnen voorkomen. Half jaren ’90 roeiden we de Sloepenrace Lelystad die onverwacht werd overvallen door een zeer snel opkomend onweer. Buienradar hadden we nog niet in die tijd, en bij de start was er geen enkel teken van de naderende onweersbuien. De sloepen zaten al ver op open water, en terwijl de race werd stilgelegd vanwege het slechte weer sloeg de bliksem helaas in in een van de sloepen, met een dodelijk slachtoffer tot gevolg.
Er zijn ruim 250 actieve roeisloepen, waarvan de helft zelfs doortraint tijdens de donkere winteravonden (als er geen corona is). Vele teams trainen op water waar naast pleziervaart ook beroepsvaart is. Zo trainen wij op het Veerse Meer waar grote binnenvaartschepen door de smalle vaargeulen varen. Tijdens wedstrijden hebben we te maken met elkaar, maar ook met kruisende (beroeps)schepen of zeilboten die gewoon voorrang hebben in de meeste situaties. Dus de stuur moet precies weten wat zij/hij moet of mag doen als ze met 10 sloepen tegelijk op een keerboei of Amsterdamse grachtenbrug af denderen. Maar zoals Feike Tibben het treffend verwoordde in zijn column eind oktober; ‘We voelen ons sterk en machtig in onze boot, tegelijk zijn we oh zo kwetsbaar. Roeien en veiligheid, het blijft balanceren op een dun koord’

Uiteraard is het van groot belang – en volgens het BPR zelf verplicht –  dat de stuurlui bekwaam zijn en dus de regels kennen, en weten wat ze moeten doen bij een onverwachte calamiteit. Een vaarbewijs is overigens niet verplicht, maar eigenlijk zou een stuur van een roeisloep minimaal een Vaarbewijs 1 moeten hebben.

De Federatie Sloeproeien Nederland neemt als federatie ook haar verantwoording in deze. Het onderwerp veiligheid komt jaarlijks terug op vergaderingen, tijdens de briefings van wedstrijden, en naar aanleiding van het drama in Katwijk installeert de FSN momenteel zelfs een aparte veiligheidscommissie. Website sloeproeienNL heeft een aparte pagina over veiligheid. Maar dit onderwerp gaat uiteraard iedere roei(st)er aan, en is wat mij betreft een onderwerp waarvan we onze kennis en ervaringen zoveel mogelijk, structureel en eenduidig zouden moeten gaan delen in de roeiwereld. De KNRB en FSN zijn al in contact met elkaar, het zou toch geweldig zijn als alle organisaties de handen ineen gaan slaan over dit onderwerp.

Reanimatie aan boord van een sloep | Foto Federatie Sloeproeien Nederland