Door Feike Tibben | 16 april 2021
Feike Tibben is bestuurslid van de Koninklijke Nederlandse Roeibond, met als portefeuille sportontwikkeling. Lees alle bijdragen – op persoonlijke titel – van Feike hier.
Afgelopen twee weken ging mijn aandacht op aan kwesties over veiligheid. Was effe nodig. Niet dat ‘t nu daarmee klaar is, maar de verenigingen en de commissie veiligheid van de Roeibond pakken het weer op. Wordt vervolgd.
Ik pak daarom mijn voornemen weer op om een aantal bespiegelingen te geven over verenigingen. Na een bijdrage over activering, over verenigingscultuur en over vrijwilligersbeleid, deze week een stuk over de clubkadercoach.
De wat? De clubkadercoach. Het fijne van een brede bestuursportefeuille is dat je wordt doodgegooid met allerlei studies, rapportages, documenten. Zo kreeg ik van de Vereniging Sport en Gemeenten de ‘Rapportage over de eerste tranche proeftuinen clubkadercoach’ toegezonden. Nou niet echt een titel waarvan je gaat watertanden, maar toch: interessant leesvoer. Eerlijk gezegd had ik het hele instrument gemist, en ik was niet de enige roeier. In de hele rapportage geen woord over watersport.
Maar goed. Interessant dus, want waar gaat het om: de clubkadercoach is een professional die het kader, dus bestuur, trainers, coaches van een sportvereniging te hulp kan schieten. En dat past wel in een bredere ontwikkeling van professionalisering. Want of je je nu verdiept in het NOC-NSF of de adviezen van de Nederlandse Sportraad leest, overal komt professionalisering om de hoek kijken als het gaat om opleidingen, kwalificaties en om governance en integriteit. En die professionalisering gaat verder dan alleen de sport zelf. Voor de sport hebben we een hele batterij opleidingen. Het is ook iets breder dan de bekende (toch?) coach-de-coach-aanpak. De Clubkadercoach biedt trainers een aanvulling op het niet-sportspecifieke. Niet op het WAT van de sport zelf, maar op HOE breng je het over. Als ik bij mezelf naga: tja die sport, dat vond ik al moeilijk zat en als ik daarin vastloop dan pakken we een of andere manual er nog maar weer eens bij. Maar het HOE?
‘Ja hoor eens: ik ben geen juf of meester, ook geen opvoeder. Ze komen hier om te sporten. Ik doe het één keer voor en dan moeten ze het snappen. Zo werkt ‘t!’
Zou het? Zou het zo werken? Een studie van het Mulierinstituut laat zien dat een goed pedagogisch klimaat belangrijk is, ook en misschien wel vooral op de club. En zij staan zeker niet alleen in het onderkennen van het belang van een goed sportklimaat. Nicolette Schipper, lector aan Windesheim, liet ons in november 2020 op een KNRB-webinar (de link is van de gymnastiekbond, maar de onze was vergelijkbaar) ook al zien hoezeer plezier en prestatie met elkaar samenhangen.
Professionaliteit & plezier als hét fundament voor de prestatie, hoe leuk is dat. En wat vergeten we dat gemakkelijk. De resultaten van de proeftuinen Clubkadercoaching laten zien dat plezier vóór prestatie ook geldt voor trainers: Trainers ervaren meer plezier in hun trainerschap als ze zich zelfverzekerder voelen, als ze de boodschap beter kunnen overbrengen, als ze meer contact hebben met de groep. Ze zien dan dat sporters meer plezier hebben en langer blijven sporten. En daardoor blijven zij op hun beurt ook langer actief trainer. In de proeftuinen had 30% van de trainers na begeleiding meer plezier dan ervoor. Dat levert niet alleen gezondere sporters, de hele vereniging wordt zo een tikkie meer gezond.
Ik zei dat ik in mijn zoektocht naar ‘hoe werkt dat nu, die clubkadercoaching’ het woord watersport niet was tegengekomen. Grumpy als ik soms ben, beklaagde ik mij daarover bij een van de leden van de juniorencommissie: ‘We worden weer eens over het hoofd gezien, grr’.
Ik werd er fijntjes op gewezen het bij het verkeerde eind te hebben: ‘Maar Feike wist je niet dat we een clubkadercoach in eigen gelederen hebben, die heeft dan wel een hockeyclub begeleid, maar toch. En wat denk je: Wij met z’n tweeën ontwikkelen met die ervaringen nu een juniorcoach I-opleiding’. Lekker dan. Sta ik weer in mijn hemd. Ik krijg de opzet om mijn oren geslingerd: eenvoudig, praktisch, onderbouwd, buddy, certificaten, goud/zilver/brons, junioren zijn eigenaar. Prachtig. Hier ligt goud!
Het leek of ‘t gras bij de proeftuin van de buren groener was, maar ik zag niet dat onze eigen roeituin al langzaam ontkiemt en straks prachtig gaat bloeien. Dat wordt straks dubbel genieten. En ook dat is plezier.
PS: wil jij als vereniging ook hulp van een clubkadercoach (of vergelijkbaar)? Meld je dan bij je gemeente. Onder de vlag van het Sportakkoord kan er veel!