Vreemde trilling in de sloep

Door Kees Verweel | 10 april 2021

Kees Verweel (1963), actief sloeproeier sinds 1980. Woont met Silke aan de Oosterschelde in Kattendijke (Zeeland). Drie volwassen kinderen. Initiator en beheerder van www.sloeproeien.nl. Bij diverse verenigingen geroeid, eind 2019 medeoprichter van de nieuwe club Sloeproeien Zeeland waar we in de zesriemer Seelandia roeien. Lees alle bijdragen van Kees Verweel hier.


Onwennig verzamelen we ons bij de sloep. Ruim 5 maanden geleden zaten we voor het laatst in de Seelandia. Geheel onverwacht kwam vorige week ineens het geweldige nieuws dat de maatregelen werden versoepeld, en dat ook wij – 27-plussers – weer mochten gaan sporten in teamverband en zonder social distance! We zagen afgelopen weken vol jaloezie de foto’s van jeugdteams op Facebook passeren, maar nu mochten wij ook weer, YES!  

We kunnen het nog bijna niet geloven, maar vanavond  is dan eindelijk onze eerste training sinds half oktober. De omstandigheden zijn perfect, als een cadeautje dat we hebben verdiend na de lange coronapauze; het is bijna windstil, de zon schijnt aan een onbewolkte blauwe lucht en gaat over anderhalf uur onder. Het is niet koud, dus we kunnen in ons roeishirt trainen, heerlijk. We ontmoeten elkaar op de steiger. Vertrouwde gezichten die je inmiddels maanden niet live hebt gezien, heel apart. We voelen ons allemaal uitgelaten, want we hebben reikhalzend uitgekeken naar deze avond en staan te popelen om eindelijk weer aan de riemen te mogen hangen. Voorzichtig stappen we in onze wankele sloep, weer even wennen en ons evenwicht zoeken. Het voelt o zo vertrouwd en vreemd tegelijk, schouder aan schouder met een van je teamleden. Met zeven personen op elkaar gepropt in onze ranke sloep, met de meesten binnen anderhalve meter afstand van elkaar. Zo dicht zat ik afgelopen halfjaar bij niemand buiten mijn eigen huishouden. Je durft elkaar nauwelijks aan te raken, je schrikt bijna als je schouder die van je buurman raakt. Apart hoe snel we met z’n allen gewend zijn geraakt aan de nieuwe – social distance – situatie, en het nu vreemd vinden als je iemand aanraakt. Maar het voelt al snel vertrouwd. De kussens / handdoeken worden vastgesjord zodat de billen goed beschermd zijn, en de voetenbanken juist afgesteld. En dan, eindelijk weer die riem in je handen! Wow, dat voelt goed! Voorzichtig manoeuvreert de stuur onze sloep uit de box, en even laten liggen we klaar voor onze eerste slag. De boeg van de sloep wijst richting het mooie Veerse Meer. Het voelt net of ik voor het eerst in een onbekende achtbaan zit, of het gevoel vlak voor het startschot van de HT; euforie,  zenuwen en blijdschap door elkaar heen.

Beide boorden haal op… met gestrekte armen gaan we voorover hangen. Mijn coronakilo’s zitten in de weg! De bladen van de riemen netjes verticaal en vlak boven het water. Wachten op de stuur. En dan het commando GELIJK! En daar gaan we, met ons volle gewicht hangen we aan onze riemen, en gaan de bladen mooi gelijk door het water. Met enkele krachtige slagen komt de sloep snel op gang. De boeg klieft door het water, en mijn lijf bruist van energie. Wat voelt dit goed, en wat heb ik dit gemist! We komen snel in een heerlijke cadans, en met mooie lange slagen trekken we ons eerste rondje van 2021 over het Veerse Meer. Wow! Heerlijk genieten, en morgen weer ouderwets spierpijn 😊

Plotsklaps gaat er een vreemde trilling door de boot! Kort maar duidelijk. We schrikken ervan. Hebben we iets geraakt? De trilling was net zo plotsklaps weer verdwenen. Dan maar verder roeien. Even later opnieuw een korte maar duidelijke trilling die in de hele sloep voelbaar is. Elke paar seconden trekt deze onverklaarbare trilling door de sloep, en de stuur besluit voor de zekerheid om koers richting de haven te zetten. Ineens vervaagt het Veerse Meer, en maalt mijn riem door de lucht in plaats van door het water…. Wat is er aan de hand? Ik snap er helemaal niks van. Maar dan ontwaak ik langzaam uit een diepe slaap en voel ik mijn wekker, een sporthorloge dat regelmatig een subtiele trilling rond mijn pols geeft om kwart over zes ’s ochtends. Mijn gedachten komen traag op gang. Ik was toch aan het sloeproeien? De laatste flarden van deze droom maken plaats voor de realiteit en het besef dat het vrijdagochtend 9 april is, dat ik na mijn ontbijtje en douche straks richting mijn werk ga, en dat er nog helemaal geen nieuwe coronaversoepelingen voor buitensporten zijn. De hele dag dwalen mijn gedachten af naar het Veerse Meer. We zullen helaas nog even geduld moeten hebben…


Pas veel later krijgen we spijt. Maar heel weinig.

OProeien toen – 31

Door Jan Op | 8 april 2021

Ik, Jan Op den Velde, 89 jaar, roeide voor Laga in de periode 1950-1954. De omstandigheden uit die jaren schets ik graag.
Vanaf OProeien toen – 1 is het een doorlopend verhaal. Via deze link vind je ze allemaal.


Het roeileven is niet compleet als er geen aandacht wordt geschonken aan hetgeen buiten de boot gebeurt. Het aanleren van alle ideale handelingen met riem en lijf inclusief het ook nog eens precies uitvoeren ervan zoals de slag dat aangeeft is de technische kant. Maar wat er samen met dezelfde maten (met uitzondering van de op zichzelf aangewezen skiffeur) aan de wal gebeurt is tenminste even belangrijk. Natuurlijk is er een groot verschil tussen toen en nu. Wij roeiden in onze vrije tijd (die overigens in overleg werd vastgesteld wegens studieverplichtingen). Eénmaal per dag, en ook nog eens met de hele ploeg in de boot, was niet altijd haalbaar. Dan maar met wat minder in kleine boten, maar wel “boord”. Met in iedere hand een riempje is niet écht roeien. En achter je naam staat een B of een S.

Ik kan me niet heugen of ik wel eens een S-haal heb gemaakt tussen die “duizenden” B-halen. Heel veel later heb ik, toch met enige tegenzin, nog leren “scullen”. Best lastig voor mijn linkerarm.

Dat de Engelsen, vooral de oud-leden, zich ernstige zorgen hebben gemaakt over de stugge tegenstand van de “continentals” blijkt als we met alle mogelijke egards worden begroet en van de voor ons vaak onbekende drankjes worden voorzien. We zijn de – op één na – beste ploeg van de wereld en daar hebben “ze” van gewonnen. Dat moet worden gevierd. Engelse tevredenheid!

Een deel van de tijd tussen onze wedstrijden kunnen we ontspannen naar de ploegen kijken die over de finish komen. Jo heeft een dame, Patsy, ontmoet. Die heeft ons aangeboden om van het grasveld van haar huis aan de Thames ter hoogte van de finish gebruik te maken. Uiteraard binnen de mogelijkheden van ons programma. Trainen tijdens de wedstrijden is niet mogelijk.

Na onze bijeenkomst met de “Heren” (oud-roeiers) bij Phyllis Court tegenover het botenterrein en de tribunes, valt de ploeg uiteen. Ik behoor tot een kleine groep die terechtkomt in het huis van Patsy. Niet op slot. Zij is er niet. Haar echtgenoot is officier bij de luchtmacht. Onze dorst is nogal overmatig gelest. Maar de trek naar iets meer substantieels is onrustbarend gestegen. In de kelder vinden we een hele ham! Het bot laten we bloot achter. Met sparen van veel distributiebonnen heeft Patsy kans gezien dit top-ingrediënt aan te schaffen… Pas veel later krijgen we spijt. Maar heel weinig.

Wordt vervolgd

Zorgen om veiligheid

Door Feike Tibben | 5 april 2021

Feike Tibben is bestuurslid van de Koninklijke Nederlandse Roeibond, met als portefeuille sportontwikkeling. Lees alle bijdragen van Feike hier.


Ik had me deze week voorgenomen om door te gaan op een aantal bespiegelingen over verenigingen.  Na een serietje over activering, cultuur en vrijwilligers zou deze week een stuk volgen over de clubkadercoach. Die houden jullie nog te goed.

Het ongeval op de Schie had prio. Achten van Laga en Proteus-Eretes knalden tussen Delft en Rotterdam bovenop elkaar, met de nodige schade, letsel en gedoe tot gevolg. Net als Kees Verweel een week had die in het teken stond van veiligheid, werd dat bij mij ongewild niet anders.

De afgelopen jaren is op papier de aandacht voor veiligheid toegenomen: Er is een KNRB-Commissie Veiligheid, in Zuid-Holland en oost-Nederland hebben roeiverenigingen veiligheidsconvenanten getekend, er is een mooie folder met regels voor veilig varen (vorig jaar nog maar weer eens uitgedeeld aan alle abonnementshouders van Roei!). Rijkswaterstaat heeft 10 gouden tips en de Stichting Waterrecreatie richt een landelijke werkgroep ‘gedrag en veiligheid’ op en nodigen ons uit eraan deel te nemen. Zoveel aandacht, zoveel organisatiekracht, zoveel goede tips, zoveel afspraken met handtekeningen er onder, dat moet wel goed gaan denk je… Helaas is de werkelijkheid weerbarstiger..  Het uitvoeren van elementaire veiligheidshandelingen lijkt voor roeiers soms ver weg.

We krijgen best veel meldingen van overheden en van beroepsschippers over roeiers die onhandige acties doen. Het aantal meldingen lijkt toe te nemen. En dat komt niet alleen omdat het drukker wordt op het water of omdat boten stomme dingen uithalen doen. Maar al te vaak wijst de beschuldigende vinger naar ons, roeiers. Deze week bijvoorbeeld een mail van Schipper Jan (hij wil niet in het nieuws, dus ik laat zijn achternaam achterwege). Hij schrijft ons:

’Het valt mij op dat roeiers zich vaak niet aan de regels houden. Bij bruggen wordt het onderdoorvaartlicht vaak genegeerd wat erg gevaarlijk kan zijn wanneer er een groot schip van de andere zijde een vrije doorvaart verwacht. Grote schepen zijn erg lastig snel tot stoppen te brengen.
Ook wanneer een brug bijna dicht is gaan roeiers al door de brug wat bij lage bruggen natuurlijk gevaarlijk is. Ook dan is het onderdoorvaartlicht nog gedoofd.
Hierbij is vaak ook de verlichting door de roeiers in de avond behoorlijk slecht verzorgd.
Ik verzoek u als KNRB hier aandacht aan te besteden zodat de roeiers niet alleen aan hun techniek werken maar zeker ook ALLE vaarregels kennen en hanteren. Snel thuiskomen is immers minder belangrijk dan  heelhuids thuiskomen. Ik hoop dat u mijn mail niet beledigend opvat want dat zorgt meestal voor weerstand in plaats van begrip. Mijn bedoeling is echt om alleen maar om aandacht te vragen voor de matige wijze waar roeiers zich aan de regels houden.


Wat er kan gebeuren laat dit filmpje van een situatie bij de Euvelgunnerbrug in Groningen zien (uit 2017, maar is nog net zo actueel)… het gaat net goed.

Bijschrift van Provincie Groningen: “De Inspectie Scheepvaart van de provincie Groningen is al geruime tijd bezig met voorlichting aan gebruikers van de provinciale vaarwegen, waaronder de roeiers. Toch gaat het soms bijna mis. Hier zien roeiers een groot containerschip over het hoofd. De schipper van het containerschip voorkomt een aanvaring.”

Een ander voorbeeld is deze inhaalactie op de Schie, drie weken geleden: een viertje denkt optimistisch het vrachtschip Shalom van schipper Rick in te halen. Een staaltje overschatting van eigen kunnen en schromelijke onderschatting van de risico’s (hoe groot is de dode hoek vóór het schip denk je..). Gelukkig breken ze op tijd de onbesuisde actie af.


Is dit om angst aan te jagen of dreigt dat we übervoorzichtig worden als roeibond? Wat mij betreft niet. Wat mij betreft dient het vooral om aan te geven dat het veiligheidsbewustzijn en het veilig handelen onder roeiers écht beter moet. Dat vind ik niet te veel gevraagd: Een beetje roeier kan tot 10 tellen, nou, dan kun je ook de tien tips van varen doe je samen en van Rijkswaterstaat uit je hoofd leren lijkt me.  En als je als fietser of wandelaar zorgt dat je goed zichtbaar ben in het verkeer, dan doe je dat als roeier natuurlijk ook, zeker als je behoort tot de verenigingen die dat  plechtig beloofd hebben.

Verenigingen zouden meer op het weten en toepassen van deze basale kennis moeten toezien. En dat is niet alleen vanwege mogelijke schade of letsel. In het begin van dit artikel heb ik het over schade, letsel en gedoe. Dat gedoe moeten we niet onderschatten. Werd vroeger een ongeluk misschien nog gezien als een kwestie tussen twee partijen die dat maar onderling moest oplossen, tegenwoordig worden dergelijke situaties steeds meer beoordeeld vanuit de verkeerswetgeving en komen politie en Openbaar Ministerie eraan te pas om de verwijtbaarheid en strafbaarheid te beoordelen. En tja… dergelijke juridische consequenties had je misschien nou net niet overzien toen je je clubgenoten een dienst wilde bewijzen door de stuurtouwtjes in handen te nemen.

Want wees eerlijk: welke roeier is zich ervan bewust dat de stuurman volgens het BPR:

  • voor de hele boot verantwoordelijk is dat de verkeersregels worden nageleefd (artikel 1.02)
  • en dat hij/zij ook ervoor moet zorgen dat ie écht de baas is in de boot (artikel 1.03)
  • en hij/zij (artikel 1.04) alle noodzakelijke voorzorgsmaatregelen moet nemen om te voorkomen dat personen in gevaar komen, schade ontstaat of de veiligheid of het vlotte verloop van de scheepvaart in het geding komt?

Als je hier als stuurman niet aan voldoet kan het worden gezien als overtreding of erger, met alle consequenties die daaraan vastzitten. Om het maar wat concreter te maken: Wie checkt buienradar, of windy voor actueel weer. Wie kijkt op www.marinetraffic.com of er nog vrachtschepen onderweg zijn vóór ie gaat roeien?  Wie kan het lijstje voorzorgsmaatregelen opdreunen? Wie oefent met de ploeg regelmatig de ‘bijzondere verrichtingen’?

Ik maak me zorgen om onze veiligheid. Op papier lijkt veel geregeld, maar ik zie teveel filmpjes, teveel signalen en teveel berichten van onhandige en ondeskundige acties van roeiers. Misschien is dit artikel een aanzet om je meer bewust te laten zijn van onze verantwoordelijkheid op het water.

Het is zo simpel: je hoeft maar tot tien te kunnen tellen, maar het is oh zo belangrijk om dat dan ook echt te dóen. Steeds weer, iedere keer. Voor de zekerheid. Voor je veiligheid.
Wordt vervolgd


Safety first

Door Kees Verweel | 3 april 2021

Kees Verweel (1963), actief sloeproeier sinds 1980. Woont met Silke aan de Oosterschelde in Kattendijke (Zeeland). Drie volwassen kinderen. Initiator en beheerder van www.sloeproeien.nl. Bij diverse verenigingen geroeid, eind 2019 medeoprichter van de nieuwe club Sloeproeien Zeeland waar we in de zesriemer Seelandia roeien. Lees alle bijdragen van Kees Verweel hier.


Afgelopen week weer veel met veiligheid op het (roei)water bezig geweest. Afgelopen maandag presenteerden we (online) aan een grote groep geïnteresseerde FSN-leden namens de veiligheidscommissie onze eerste resultaten en aanbevelingen.

Voor (roei)sloepen is een bekwame stuurman allesbepalend. De stuur heeft de verantwoording voor de veiligheid van het hele team en overige scheepvaart, en alleen zij of hij bepaalt! Tegelijk is de term bekwaam lastig te definiëren, want wanneer ben je bekwaam? Met een vaarbewijs op zak zonder enige stuurervaring gaat het waarschijnlijk niet goed komen. En veel stuurervaring zonder kennis van de vaarregels of de omgeving kan ook levensgevaarlijke situaties opleveren. En een stuur van de sloep moet ook nog eens goed kunnen manoeuvreren met de 6 tot 14 roei(st)ers in de boot. Zij of hij moet de sloep en het gedrag van de sloep bij wisselende weersomstandigheden goed kennen, en de roeiers moeten de roeicommando’s kunnen dromen, er vaak mee oefenen en ze zonder commentaar en blindelings opvolgen. Ik weet uit ervaring dat dit niet altijd zo gaat in de praktijk… Een stuur van een sloep moet dus van veel markten thuis zijn, en naast de theoretische kennis veel ervaring hebben. Er bestaat (nog) geen algemene cursus ‘stuur van een sloep’. Dit zal dan ook een van de aandachtspunten worden binnen de FSN-veiligheidscommissie de komende tijd! Diverse verenigingen zetten overigens zelf veel op papier, een mooi voorbeeld is het Handboek Sturen van RV De Mac!

Dinsdag kwam via NLroei het trieste nieuws over twee overleden roeiers in Des Moines (Iowa, USA). Het ijskoude water is hen waarschijnlijk fataal geworden nadat de boot was omgeslagen. Onderkoeling is volgens mij het meest onderschatte risico op en in het water. In koud water raak je zeer snel onderkoeld en verlies je vrij snel het bewustzijn. Zonder reddingsvest kan het dan snel fataal worden. Als sportduiker weet ik uit ervaring dat zelfs met het juiste duikpak, gemaakt voor koud water, je soms sneller afkoelt dan verwacht. Varen doe je samen heeft een informatieve folder gemaakt over onderkoeling, goed om te lezen en te delen met je team. En mocht er iemand overboord gaan, weet dan wat je moet doen, en vooral wat je dan juist niet moet doen!

Woensdag was het tijd voor mijn eerste (verplichte) cursus van Dutch Coastal Rowing. Ik ben lid  geworden van deze vereniging om roeiervaring op volle zee en open water op te doen, in aanloop naar mijn grote avontuur in 2023. Goed dat DCR zoveel aandacht geeft aan veiligheid! Iedere roeier dient deze basiscursus te hebben gevolgd, anders mag je niet mee de zee op. En een captain moet alle cursussen gevolgd hebben, top! Overigens geldt hier net als overal; de theorie kennen maakt je nog geen bekwame stuur, hier is veel praktijkervaring voor nodig. Maar het begint met bewustwording van gevaren bij alle leden, en dit pakt DCR zeer goed aan!

Donderdag ben ik me eens uitvoerig gaan verdiepen in de vele cursussen die verplicht zijn voordat je mag vertrekken voor de Talisker Whisky Atlantic Challenge. Dit zijn ze:

  • Royal Yachting Association (RYA) Essential Navigation & Seamanship,
  • RYA Sea Survival,
  • RYA First Aid at Sea,
  • Short Range Radio Licence, en
  • the Ocean Rowing Course certificate.

Veiligheid staat hier hoog in het vaandel, vooral omdat je dagen- en dagenlang zonder externe hulp op jezelf aangewezen bent, ook bij een calamiteit. Ik kijk nu al uit naar de vele cursussen, mede omdat dit voor mij leuke herinneringen oproept aan de relevante vakken en Pre-Sea trainingen op de zeevaartschool bijna 40 jaar geleden. Ik ben nieuwsgierig naar de verschillen met toen! En ik ben benieuwd of ik mijn kortegolfzender-certificaat uit 1985 nog ergens kan vinden 😊

De week was bijna om, toen we vrijdag wederom werden opgeschrikt door nieuws over een aanvaring, dit keer gelukkig zonder fatale afloop. Twee roeiboten kwamen met elkaar in botsing op de Delftse Schie, en naast botbreuken was hier ook sprake van onderkoeling. Het had zomaar slechter kunnen aflopen.

Na zo’n week besef ik weer dat veiligheid vaak wordt onderschat, en dat bewustwording van risico’s bij iedereen die het water op gaat veel narigheid kan voorkomen. We kunnen hier nooit genoeg aandacht aan geven binnen onze verenigingen en dit niet genoeg delen met elkaar! Roeien is prachtig, maar safety first!

Auw!

Door Kees Verweel | 29 maart 2021

Kees Verweel (1963), actief sloeproeier sinds 1980. Woont met Silke aan de Oosterschelde in Kattendijke (Zeeland). Drie volwassen kinderen. Initiator en beheerder van www.sloeproeien.nl. Bij diverse verenigingen geroeid, eind 2019 medeoprichter van de nieuwe club Sloeproeien Zeeland waar we in de zesriemer Seelandia roeien. Lees alle bijdragen van Kees Verweel hier.


Bij zonsopkomst op m’n eentje

Vorige week zaterdag was ik vroeg m’n bed uit. Hoogwater viel vroeg, en ik wilde het combineren met een zonsopkomst vanuit m’n kajak. Om half zeven peddelde ik de Oosterschelde op, en een kwartiertje later kwam de zon prachtig op boven de horizon. Machtig mooi! Helemaal alleen op die grote Oosterschelde…

Mijn gedachten dwaalden af naar de Atlantische oceaan, want sinds Paul en ik een week eerder de knoop doorhakten over onze Atlantische droom, is dit avontuur een vast onderdeel van mijn gedachten geworden! Als de Oosterschelde al zo’n gevoel van nietigheid geeft, hoe moet dat gevoel dan eind 2023 zijn, als de zon opkomt boven de Atlantische horizon? Met z’n tweetjes in een klein bootje op die oneindig grote oceaan… Terug peddelend droomde ik weg naar onze challenge, en naar alle uitdagingen die we nog op ons pad tegen gaan komen voordat het zover is. Ik kon toen nog niet vermoeden dat mijn eerste uitdaging zich de volgende dag al zou aandienen.

Een onverwachte challenge

Na een gezellige zaterdag ging ik lekker slapen, en werd enkele uren later wakker van een wat zeurende buikpijn. ‘Misschien iets verkeerds gegeten?’ was mijn eerste gedachte, dus maar weer proberen in slaap te komen. Dat lukte niet goed, de pijn bleef doorzeuren en ook even het bed uit om te gaan zitten hielp niet. ’s Ochtends geen verbetering, en geen trek in eten. Ik gaf aan niet mee te gaan met ons geplande uitje, en besloot om maandag mijn huisarts te bellen als de pijn nog niet over zou zijn. Mijn partner en jongste zoon waren het hier (achteraf gelukkig) niet mee eens, en ik meldde mij na een pijnlijk autoritje om tien uur bij de huisartsenpost. Na wat geprik en geduw in mijn buik – auw! – werd ik doorverwezen naar de spoedeisende hulp, en daar bleek na verder onderzoek – auw! – en een echo dat ik een acute blindedarmontsteking had. Bizar dat dit zich zo snel kan ontwikkelen! Zondagmiddag moest ik gelijk onder het mes, en afgelopen week was ik herstellende van deze ingreep. Volgens de chirurg had ik geen dag later moeten komen, want dan waren de risico’s groter en was de hersteltijd langer geweest. In de vele reacties op social media werd regelmatig geopperd dat dit me in ieder geval niet meer kan overkomen tijdens de oversteek in 2023… inderdaad, je zal maar een acute blindedarmontsteking krijgen halverwege een oceaanroeitocht…

Afijn, die uitdaging kan ik schrappen van mijn lijstje! 😊 In het kader van de voorbereidingen op ons oceaanavontuur ben ik afgelopen week lid geworden van Dutch Coastal Rowing. De tochten op zee en open water lijken mij een mooie aanvulling op het sloeproeien en bovendien prachtige en vooral praktische roei-ervaringen. En dankzij de verplichte cursussen steek ik gelijk al veel relevante kennis op!

Het kan raar lopen in het leven… een jaar of 5-6 geleden stopte ik officieel met sloeproeien, maar bleef als ‘oproep’roeikracht toch met regelmaat trainen, en roeide als invaller 2-3 races per jaar. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan, en met de oprichting van Sloeproeien Zeeland kwam het fanatisme weer helemaal terug! En nu – ruim een jaar later – staat de grootste roei-uitdaging in mijn leven in mijn agenda, en ga ik andere roeidisciplines verkennen. Machtig! Nu nog even door die coronatijd heen, zodat we weer echt los kunnen!


Álles voor een glimlach?

Door Feike Tibben | 27 maart 2021

Feike Tibben is bestuurslid van de Koninklijke Nederlandsche Roeibond, met als portefeuille sportontwikkeling. Lees alle bijdragen van Feike hier.


Wie de KNRB, roei.nu of nlroei volgt, heeft gemerkt dat er afgelopen weken flink gesteggeld is over licenties. In essentie: mag je eisen stellen aan instructeurs, coaches, en wie mag dan die eisen stellen en wie betaalt de opleiding. Op nlroei wordt voormalig bondscoach Kris Korzeniowski erbij gehaald die ooit gezegd zou hebben: “Als je een oude fiets en een toeter hebt, ben je in Nederland een roeicoach”. Mocht hij dat al hebben gemeend – ik denk het niet – dan is-ie later zeker tot inkeer gekomen: in 2018 verscheen van hem bij US Rowing het kloeke candidate’s manual level 2, 197 pagina’s stevige roeikost. Ietsie meer dan een fiets en een toeter.

Een vergelijkbare discussie als bij licenties zie we op andere vlakken van sport. In brede zin zien we in de sport een groeiende behoefte aan meer kwaliteit. Sporters willen betere spullen, beter begeleid worden, meer waar voor hun geld. Dat er een structureel tekort aan vrijwilligers is komt niet doordat het aantal vrijwilligers afneemt. Het lijkt er op dat we als sport steeds méér vrijwilligers vragen en ook steeds meer ván vrijwilligers vragen. Ze moeten steeds meer kunnen en de verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid die we neerleggen bij vrijwilligers wordt steeds meer ‘een dingetje’. Toen ik een paar jaar geleden bij een van de regiobijeenkomsten dit onderwerp eens aan de orde sneed, beet een verenigingsvertegenwoordiger me toe: “Als vereniging hebben we leden, en als lid hoor je je in te zetten voor de vereniging. Daar krijg je geen geld voor, dat doe je gewoon, en anders ga je maar weg!” Duidelijke taal.
Het deed me een beetje denken aan een bestuurder van mijn oude vereniging die reageerde op mijn voorstel of we niet eens maar een wat moderne outfit zouden moeten: ‘Feike, roeien dat doe je in je oudste katoenen slobbershirt met gaten en in een broek die van je kont afzakt. Zo hoort het.’
Maar net als we de tijd van uniform slobberkatoen kwijt zijn en we best wel kekke roeikleding zien, zie je ook op verenigingen heus niet alleen verenigingen met het klassieke verenigingsmodel van onbetaalde – en vaak niet opgeleide – vrijwilligers.

Dat andere profiel hoeft heus niet helemaal door te slaan naar een marktmodel: De vereniging als bedrijf, zonder leden en met alleen klanten. Op veel verenigingen leeft de discussie: wat doen we nog voor een glimlach en wanneer is een vergoeding redelijk? Ook dié discussie gaat over: ‘wat voor vereniging wil je zijn’ en ‘voor wie wil je vereniging zijn’

Vaak is het niet óf-óf, (betaald /vrijwillig) maar én-én. De meeste verenigingen bevinden zich ergens op de as in het plaatje hieronder tussen glimlach (rechts) en euro (links).

Het plaatje komt uit dit filmpje, Back to Basics 2, een aanrader

Moet het lidmaatschap per se zo goedkoop mogelijk? Ik denk het niet. Als de prijs doorslaggevend zou zijn dan zouden de goedkoopste verenigingen de grootste zijn. Het is vaker andersom. En wees eerlijk: Je wordt toch geen lid van vereniging Y omdat die een tientje goedkoper is dan vereniging Z? Je kiest toch gewoon de club die het best bij je past?  Je kiest toch voor een rijk verenigingsleven en niet de lage kosten?

Veel verenigingen staan niet stil en bewegen zich, sneller of langzamer, steeds meer naar links. Is dat slecht? Gaat hiermee niet de oerhollandse verenigingscultuur naar de knoppen? Ik denk het niet. Sportverenigingen bieden een dynamisch palet. Net als dé Nederlander bestaat ook dé sportvereniging niet. Verenigen is een werkwoord, niet statisch, maar constant in beweging.

Is een vergoeding logisch? Voor sommige functies wel. Als je van vrijwilligers kwaliteit, inzet, verantwoordelijkheid vraagt, moet je als vereniging ook wat bieden. Of liever andersom: als je wat biedt, dan mag je ook wat vragen. De vanzelfsprekende inzet van vroeger zakt wat weg, we krijgen er kwaliteit voor terug. Zolang we maar samen vereniging blijven is dat helemaal niet erg. Zeker niet.
Niet alles hoeft voor een glimlach.

Wil je meer weten over vrijwilligers en vergoedingen? Kijk op sportwerkgever.nl.


Onze expeditie is begonnen


Door Kees Verweel | 20 maart 2021

Kees Verweel (1963), actief sloeproeier sinds 1980. Woont met Silke aan de Oosterschelde in Kattendijke (Zeeland). Drie volwassen kinderen. Initiator en beheerder van www.sloeproeien.nl. Bij diverse verenigingen geroeid, eind 2019 medeoprichter van de nieuwe club Sloeproeien Zeeland waar we in de zesriemer Seelandia roeien. Lees alle bijdragen van Kees Verweel hier.

Ik eindigde vorige week mijn blog met ‘ik wil dit zelf een keer meemaken!’, en doelde hiermee op een oceaanoversteek in een roeiboot. Ik droom al een aantal jaren over oceaanroeien. Het begon echt serieuze vormen aan te nemen toen ik met sloeproeienNL in 2018 de Dutch Atlantic Four ging volgen. Het liet mij niet meer los, en ik besloot ooit zelf mee te gaan doen aan deze Challenge.
Het enthousiasme kreeg eind vorig jaar een extra boost, ik volgde dagelijks de drie Nederlandse teams die meededen aan de Talisker Whisky Atlantic Challenge (TWAC) 2020. Ik wist het toen zeker, ik ga het doen! Het thuisfront steunde mijn droom, en ik maakte met mijn oudste zoon de eerste concrete plannen om als duo dit avontuur aan te gaan. Toen mijn zoon moest afzien van zijn bijdrage aan de missie dacht ik direct aan Paul van der Linde uit Katwijk. Ik wist van Paul dat hij een jaar of vier geleden ook al eens bezig was met dezelfde Atlantische roei-droom, echter de plannen kwamen niet van de grond. Het lukte hem niet om medestanders te vinden en een team te formeren. We kennen elkaar van het sloeproeien, en hebben beide een royale staat van sloeproei-dienst opgebouwd. Afgelopen jaren hebben we elkaar slechts een paar keer echt ontmoet, maar we hielden altijd contact via social media. Dus ook tijdens en na de TWAC 2020.

Enkele weken geleden hebben we elkaar gebeld, en er volgden een aantal ‘verdiepings’bezoeken over en weer. We hebben een goede klik met elkaar, niet onbelangrijk als je wekenlang op elkaars lip zit in een bootje midden op de oceaan. Vorige week zaterdagavond hebben we de knoop doorgehakt en besloten dat we het avontuur samen aangaan! Na de champagne en corona-vuist hebben we het inschrijfformulier ingestuurd, het officiële startpunt voor onze deelname aan de Talisker Whisky Atlantic Challenge 2023. De naam voor onze expeditie was snel gevonden; we worden beide 60 jaar oud in 2023, dus we gaan meedoen als de Atlantic Sixties ?

We zijn dezelfde avond gelijk aan de slag gegaan met een domeinnaam vastleggen, een eerte opzet voor de site bouwen en de bijbehorende social media accounts aanmaken. Het werd een heel kort nachtje… De basis staat, de eerste interviews met kranten hebben we inmiddels achter de rug, en de eerste verkennende afspraak voor het vinden van een boot staat al in de agenda. Vanaf nu is er veel werk te verzetten; een begroting maken, onze stichting oprichten, onze goede doelen selecteren, een brochure maken voor onze potentiële sponsors, op zoek naar bedrijven die onze missie willen ondersteunen en afspraken maken met oceaanroei(st)ers die de Atlantische oceaan al eens over roeiden, want alle tips zijn van harte welkom! Niet alleen de daadwerkelijke Atlantische oversteek eind 2023 is een enorme uitdaging, ook de lange weg er naar toe heeft meer dan genoeg uitdagingen in petto!

Kat(ten)(w)(d)ijk(e) goes Atlantic! Onze expeditie is begonnen……

Je kunt ons volgen op www.atlanticsixties.com, Facebook, Instagram en Twitter ?


Verenigingsculturen

Door Feike Tibben | 19 maart 2021

Feike Tibben is bestuurslid van de Koninklijke Nederlandsche Roeibond, met als portefeuille sportontwikkeling. Lees alle bijdragen van Feike hier.


Vorige week schreef ik aan het slot van mijn bijdrage: ‘Het lijkt er op dat verenigingen die actief zijn, die het verenigingsleven levend houden, die beseffen dat een sportvereniging meer is dan een botenuitleenbedrijf, succesvoller zijn in het vasthouden van leden en zelfs in slechte tijden weten te groeien.’
Natuurlijk was dat een wat uitdagende oproep aan verenigingsbestuurders om sporters activiteiten te bieden en actief leden te verenigen en géén beschuldiging ‘eigen schuld, dikke bult’ in de richting van verenigingen die ondanks alle inzet toch hun ledental niet vast weten te houden.
Maar in essentie ging die passage over: wat voor vereniging wil je zijn? Wil je als vereniging vooral sportmiddelen bieden, of goede training, of vooral er zijn om gezelligheid te faciliteren, of… noem het maar. Wat voor vereniging we willen zijn en hoe we ons tot elkaar verhouden, hoe vaak hebben we het daar over in de vereniging of de bond? Veel te weinig toch. Vaak hebben we het over regels, geld, taken, gedoe.

Natuurlijk trap ik ook in die val en is ook mijn week gevuld met regels, geld, taken en gedoe. Fijn is het dat iemand je dan weer eens spiegel voorhoudt.  Ik kreeg een mail van Belia van roeivereniging i.o. RV Harder in Harderwijk. Dit coastal initiatief met de jaloersmakende naam is vorig jaar midden in de coronacrisis ontstaan. Het uitdagende van zo’n nieuwe vereniging is dat je helemaal van nul bouwt aan de vereniging. Dat pakken ze goed aan. Belia: ‘In oktober hebben we een schets gemaakt van het soort vereniging dat we willen zijn. Qua cultuur, zeg maar. Kernbegrip daarin is dat we een open vereniging zijn.‘ In hun geval betekent dit dat onder andere wordt nagedacht over andere vormen van ledenbinding dan een klassiek lidmaatschap. Leuk en helemaal van deze tijd. Het dwingt ons als KNRB tot meedenken: hoe ver willen we en kunnen we hierin meegaan. Dat lijkt een juridisch kwestie, maar gaat natuurlijk over cultuur: hoe open willen we als roeigemeenschap zijn? Dutch Coastal Rowing is vorig jaar toegetreden tot de KNRB met een voor ons helemaal nieuw ledenconcept. RV Harder zet nog weer stapjes naar een open roeicultuur.

Natuurlijk blijft het niet bij die ene kwestie. Belia vervolgt: ‘By the way: Zo’n cultuurschets staat in geen enkel handboek voor oprichting. Maar als je bedenkt dat je met structuren min of meer bepaalt wat voor cultuur je zaait, verdient het aanbeveling vanuit de gewenste cultuur te denken. Het heeft vette gevolgen voor hoe je zaken regelt in statuten en HR.’

Oef… Helemaal gelijk natuurlijk. En wij waren nog wel zo trots dat we een compleet gereviseerd handboek nieuwe verenigingen hadden gemaakt dat in onze ogen meer dan compleet was en bijvoorbeeld aangevuld met praktijkervaringen van zeven recent opgerichte verenigingen..


Ik kijk nog even terug op dat oude filmpje van Berend Rubbingh ‘back to basics’ Niets aan waarde ingeboet.

Een oude managementwijsheid luidt: ‘the urgent drives out the important’. In het dagelijks gedrang komen belangrijke zaken als verenigings- of sportcultuur te vaak tussen wal en schip en voor je het weet is de week gevuld met regels, geld, taken en gedoe. Ik kijk back tot basics en besef dat ik maar al te vaak de essentie van het zijn van een sportvereniging vergeet: een gemeenschap zijn en samen iets voor elkaar krijgen wat in je eentje niet lukt. Dank voor deze spiegel. ‘Verenigen’ is een werkwoord.


Jan roeit de finale in Henley

OProeien toen – 30

Door Jan Op | 17 maart 2021

Ik, Jan Op den Velde, 89 jaar, roeide voor Laga in de periode 1950-1954. De omstandigheden uit die jaren schets ik graag.
Vanaf OProeien toen – 1 is het een doorlopend verhaal. Via deze link vind je ze allemaal.


7 juli 1951 – Derde dag, laatste dag, finales. De “Grand Challenge Cup” voor de winnaar van de acht. Ik herinner me niet (tussen de nog duizenden te maken halen) hoe de voorbereidingen voor deze unieke wedstrijd verliepen. Ongetwijfeld geconcentreerd op de laatste en belangrijkste finale. Eigenlijk zoals voor elke wedstrijd. Tenslotte zijn ze allemaal even belangrijk. Winnen staat immers altijd op het programma. De hele omgeving ademt spanning.

Het verloop van deze wedstrijd moet ik uit de krant(en) vissen:

Het is ook Laga niet gelukt de Nederlandse roeisport de triomf te schenken dat de Grand Challenge Cup, ’s werelds oudste roeitrofee (daterend uit 1839), voor de eerste maal naar Nederland komt. Na een opwindende race waarin beide ploegen tot het maximale van hun kunnen kwamen, zegevierde Lady Margaret met een voorsprong die officieel opgegeven werd als een lengte, maar die stellig minder was. De tijd van de Engelsen was 7.15, die van Laga 7.17½… dat de achten van Laga en Lady Margaret veruit de besten waren en van wereldklasse.

Opvallend is te zien dat de Engelsen, zoals de slag, op korte slidings varen.

Laga zette na een uitstekende start keihard door in een tempo van 35. Het dwong de Engelsen naar een hoger tempo dan ze in vorige races te zien gaven. Bij het bereiken van de Barrier sloegen beide ploegen 33. Laga had daar een lengte voorsprong. Bij de halve mijl gelijk. Laga zette daar een lange spurt in maar het effect bleef uit. Bij de driekwart mijl viel de beslissing. Lady Margaret verhoogde het tempo naar 33. Bij de mijl hadden de Engelsen licht tussen de boten. De Delftse acht gaf zich echter niet gewonnen (natuurlijk). Zij verhoogde haar tempo van 30 naar 32 en hoewel de Engelse ploeg omhoog ging tot 36, liep Laga in deze prachtige eindspurt, die duizenden tot enthousiasme bracht, nog iets in zodat het verschil bij de finish driekwart lengte was.

Uit de rood getinte punts een zeer luid: “Allez Lagaaaii”.

Volgende week roeit Jan verder.


Baas boven (oceaanroei)baas!

Door Kees Verweel | 13 maart 2021Foto’s Ralph Tuijn

Kees Verweel (1963), actief sloeproeier sinds 1980. Woont met Silke aan de Oosterschelde in Kattendijke (Zeeland). Drie volwassen kinderen. Initiator en beheerder van www.sloeproeien.nl. Bij diverse verenigingen geroeid, eind 2019 medeoprichter van de nieuwe club Sloeproeien Zeeland waar we in de 6-riemer Seelandia roeien. Lees alle bijdragen van Kees Verweel hier.


De ene sloeproeiwedstrijd na de andere moet helaas geannuleerd worden, en het ene jeugdteam krijgt wel toestemming om met de versoepelde corona regels weer te gaan roeien terwijl het andere jeugdteam geen toestemming krijgt. De gemeente Harlingen wijst – conform de regels – op het feit dat buitensporten voor personen tot 27 jaar weer mag mits dit bij de sportaccommodatie is. Tsja, een roeisloep heeft geen accommodatie, hooguit een ligplaats en soms een clubhuis. De accommodatie is in dit geval de Waddenzee, en ik begrijp de verdeelde reacties. Midden op het water is de besmettingskans niet zo groot. En als andere teams blijkbaar wel toestemming krijgen voelt dat niet eerlijk, je zou bijna de sloep op een trailer hijsen en ergens gaan roeien waar het wel mag… Het is in ieder geval verstandig om met de gemeente of veiligheidsregio af te stemmen of je wel of niet mag roeien met de huidige regels. Wij van Sloeproeien Zeeland hoeven dit niet af te wegen, want we zitten fors boven de leeftijdgrens en met 2 personen op 1,50 meter afstand in onze sloep gaat niet lukken ? Het seizoen komt haperend en verwarrend op gang in ieder geval…

Ondertussen is er weer een oceaan challenge van start gegaan! Waar velen ervan dromen om ooit een keer een oceaan over te roeien en enkelen deze droom daadwerkelijk omzetten in een machtig avontuur, is er één oceaanroeier die boven alle andere roei(st)ers uitstijgt; Ralph Tuijn begon zijn imposante oceaanroeicarrière in 2006 toen hij samen met zijn broer Mike Tuijn tijdens de Zeeman Ocean Challenge deel 1 in 86 dagen de Atlantische oceaan van La Gomera naar Curaçao over roeide. Een jaar later roeide hij solo in 281 dagen de Stille Oceaan over van Peru naar Papoea Nieuw Guinea. Vijf jaar laten was er een mislukte poging om de Indische Oceaan over te roeien, en sinds 2015 roeit Ralph bijna jaarlijks een oceaan over.

Maandag 1 maart vertrok Ralph met Team EU voor zijn 10e oceaanoversteek! En voor hem is dit zijn 8e Atlantische oversteek, echt een ongelofelijke prestatie! Team EU bestaat uit Ralph Tuijn – Nederland , Dolores Declaveliere – Spanje/Frankrijk, Stephen Chetcuti – Malta/Zwitserland, Patrice Maciel – Brazilië / Frans-Guinea  en Georgios Ardavanis – Griekenland. Ze roeien vanuit Portimão, Portugal naar Cayenne in Frans-Guinea. Ze zijn inmiddels bijna 2 weken onderweg en naderen de Canarische Eilanden. Op Ralph’s Facebookpagina is te lezen dat dit een van zijn zwaarste oversteken van Portugal naar de Canarische Eilanden is. Je kunt Team EU live volgen via zijn Tracking pagina!

Ik heb zelf 7 jaar gevaren, het grootste gedeelte van deze jaren als stuurman op een hele kleine coaster. Veel op de Noordzee en Oostzee, en in de zomermaanden naar Ierland, Frankrijk en Spanje. Waarbij we even de Atlantische deining konden ervaren. Maar ik heb ook een jaar op de ‘grote vaart’ gezeten. Ik herinner mij de indrukwekkende nachten (ik liep de 00:00-04:00 wacht), varend op de Indische Oceaan van de Golf van Aden langs het Afrikaanse continent richting Zuid-Afrika. De miljoenen kraakheldere sterren aan het firmament, de dolfijnen die ons schip dagenlang begeleidden en ’s nachts surrealistische geelgroene en blauwe oplichtende sporen – veroorzaakt door de lichtgevende ‘zeevonk’ algen –  door het zwarte oceaanwater trokken. Ons kielzog achter het schip was dan ook één groot lang oplichtend spoor. Ik herinner me ook de nietigheid van ons schip die als een eierdopje heen en weer werd geslingerd op de grote oceaangolven. De nietigheid van de mens zelf. Hoe moet dat voelen als je in een oceaanboot van een meter of 8 zit? En op eigen kracht de elementen moet bedwingen? Ik wil dit zelf een keer meemaken!


Goede Tijden, Slechte Tijden

Door Feike Tibben | 12 maart 2021

Feike Tibben is bestuurslid van de Koninklijke Nederlandsche Roeibond, met als portefeuille sportontwikkeling. Lees alle bijdragen van Feike hier.


Aan alles is te merken dat we langzaam, langzaam de lock-up loslaten, de teugels wat laten vieren, al mogen we dat blijkbaar niet zo noemen. Sinds vorige week is Delft tot inkeer gekomen en ook daar mag nu geroeid worden door iedereen U27. Zij waren overigens niet de laatste. Pas deze week ging ook het allerlaatste bolwerk Alkmaar door de knieën. Ook daar mag nu iedereen U27 in ploegjes het water op. Alkmaar… ooit begon daar de victorie.., nu zijn ze ’s lands hekkensluiter. The times, they are a changin’.

Nu voor heel Nederland het roeien U27 van het slot is begint natuurlijk gelijk de roep wie de volgende groep zal worden. Afgelopen weken hadden we als KNRB-bestuur diverse overleggen met voorzitters van verenigingen en daar werd deze roep wel heel duidelijk. Een paar voorzitters hadden een uitgesproken visie. In hun ogen zou iedereen die gevaccineerd is weer moeten mogen varen: ‘na de spuit, in de schuit!’. Andere bleken voorzichtiger en willen pas weer open als het voor iedereen veilig is. Het wensspectrum blijft breed.

In de gesprekken met de voorzitters en ook uit de jaarcijfers van de verenigingen komt duidelijk naar voren hoe anders verenigingen het jaar 2020 overleefd hebben en ook anders ze ook 2021 ingaan. Een flink aantal verenigingen heeft het ledental zien krimpen. Opvallend is daarbij dat er landelijk dubbel zoveel vrouwen hebben opgezegd als mannen. Een verklaring? Volgens Marieke Bal van British Rowing zoeken vrouwen meer gezelligheid en samenzijn op verenigingen. Wellicht is dat een verklaring. Wees eerlijk: In een stil coronajaar is het best lastig een vereniging levend te houden. 

Veel verenigingen hebben de boel op slot gedaan. Geen kantine, geen groepsactiviteiten, geen instructie, borden ‘gesloten’, en ‘verboden toegang’. Tja dan wordt het wel heel stil.

Er zijn het afgelopen jaar echter ook verenigingen gegroeid. Opvallend is dat de groeiverenigingen hiervoor dezelfde oorzaak geven als de krimpverenigingen: het komt door corona!

‘Door corona hebben mensen behoefte aan nieuwe dingen, aan ruimte, aan openheid. Wij geven die: zet ze in een skiff en je kunt aan de slag. Dat levert zo nieuwe leden op.’

Roeivereniging De Kogge spant bij mij de kroon. Zo’n vereniging die ineens opvalt. Ik zag ze afgelopen jaar al opvallend actief deelnemen aan onze KNRB-webinars. Er ging  er bijna geen voorbij of een Kogger schoof weer aan (‘hé leuk, daar zijn jullie weer’). Nu is zo’n webinar-deelname niet de maat der dingen, maar dit bleek slechts het topje van activiteiten, want dan zie je even later een stukje in de krant dat ze met steun van Univé drijvers voor skiffs hebben gekocht (‘zo kunnen we tenminste doorgaan met instructie),  pakken ze de vaardigheidsproeven actief op, komen ze op een filmpje met het mooiste roeiwater. En dan zie je ook dat zulke activiteiten beloond worden. En hoe: Ze groeien in het afgelopen coronajaar met tientallen procenten! Daar gebeuren leuke dingen in Medemblik.

Deze verenigingen zien ruimte, zien noodzaak om activiteiten te ondernemen. Niet door regels aan hun laars te lappen, maar door creativiteit en activiteit, door de vereniging op sleeptouw te nemen, ruimte te geven. RV De Waal heeft bijvoorbeeld Edon-skiffs geleend van De Goudse om onervaren roeiers toch instructie te kunnen geven zonder risico op omslaan. Andere verenigingen hebben boten zo omgeriggerd dat met voldoende afstand toch geroeid kan worden. Roeivereniging TOR uit Tilburg hield haar gewoonte om met het woord TOR te spelen warm door in het carnavalsweekend een TOR-tilla-wedstrijd te houden. Weer andere verenigingen wandelen, fietsen, zwemmen, borrelen of hebben digitale indoorsessies en houden zo het verenigingsleven wakker en levend. 

Het lijkt er op dat verenigingen die actief zijn, die het verenigingsleven levend houden, die beseffen dat een sportvereniging natuurlijk meer is dan een botenuitleenbedrijf succesvoller zijn in het vasthouden van leden en in slechte tijden zelfs weten te groeien. Aan de andere, meer behoedzame verenigingsbestuurders zou ik willen zeggen: laat sporters niet alleen, bied activiteiten en middelen en toon je als club actief om leden te verenigen, wees NU actief om nieuwe sporters kansen te bieden, er is ruimte zat. Roeiers snakken.